GEO – rečnik

je vrednost zbira žižne daljine objektiva i rastojanja od optičkog centra objektiva do glavne ose instrumenta

Metalni oklop koji štiti limb od oštećenja

Vrednost između dva ekstremna položaja

jedna od koordinata koja služi za utvrđivanje položaja tačke u ravni, druga je ordinata

Linija kojoj se razne tačke neke krive utoliko više približavaju ukoliko se tačka krive više udaljava u beskonačnost, asimptota je tangenta na krivu u beskonačnosti.

Ugao između vetrikalne ravni kroz nebeski pol do vertikalne ravni kroz opažanu tačku

Ugao između tangente na meridijan i tangente na geodetsku linju iste tačke

Betonski kamen sa krstom ili bolcnom koji definiše položaj tačke određene geodetskom metodom, najčešće označava granicu dve susedne parcele

Instrument sa horizontalnom magnetnom iglom koja služi za orijentisanje u određenom pravcu

Je podela neke jedinice na 100 delova

Dovođenje vertikale koja prolazi kroz centar obrtanja instrumenta da prolazi kroz centar tačke iznad koje se postavlja instrument

Libela kružnog oblika sa vazdušnim mehurom koja uglavnom služi za grubo dovođenje u vertikalnost glavne ose instrumenta

Libela u obliku cevi sa vazdušnim mehurom koja služi za dovođenje u vertikalan ili horizontalan položaj ose instrumenta

Projekcija zemlje, lopte, elipsoida na cilindar koji ih dodiruje do linije npr. Ekvatora

Zajednička tačka za nekoliko nivelmanskih ili poligonskih vlakova, to je obično neka tačka višeg reda

Mnogougao sa četiri strane, a geodetski četvorougao je četvorougao kod kog su opažane i dijagonale

Ugao koji čine neki pravac sa pravcem severa pravougle koordinatne mreže, meren u smeru kretanja kazaljke na časovniku

Razlika između najveće i najmanje vrednosti u seriji merenja iste veličine

( ili dozvoljena greška ili tolerancija ) primenjuje se pri merenjima za koje se dozvoljava da mogu biti pogrešna, ali pod uslovom da učinjene greške budu manje od izvesne određene vrednosti date u apsolutnom iznosu

Je pribor sastavljen od složenog sistema sočiva, raspoređenih u oblozi od cevi. Stavlja se ispred oka da bi se posmatrao udaljen predmet

Interval između dveju tačaka u prostoru

Nivoska površina zemlje koja spaja tačke jednakog potencijala teže

Osobina tela da ponovo zauzme svoj oblik, zapreminu pošto prestane dejstvo koje ga je deformisalo

Zatvorena površina drugog reda, nastala obrtanjem elipse oko jedne svoje ose

Određivanje konstanti nekog instrumenta

 ili žiža – To je tačka u kojoj se skupljaju zraci snopa koji je paralelan sa optičkom osom sočiva, posle prolaza kroz njega

Nauka koja proučava i obrađuje metode merenja, dimenzije predmeta, koji se pojavljuju na fotografskoj perspektivnoj slici

ili učestalost – broj perioda ili ciklusa u sekundi, izražavaju se u hercima Hz

ugao između pravca normale referentnog elipsoida i ravni ekvatora ( meren u ravni meridijana tačke )

ugao između ravni početnog ( griničkog ) meridijana i ravni meridijana tačke na koju se odnosi geodetska dužina ( meren u ravni ekvatora )

Nivoska površina Zemljinog tela koji odgovara srednjem nivou mora

Geodetska ili topografska radnja izvedena teodolitom (totalna stanica). Pomocu nje se na stalnoj tački opažanja i u određenom smeru, mere pravci sa stajne tačke (stanice) na date i nepoznate tačke

Nauka koja ima za cilj da prouči oblik geoida na osnovu proučavanja promena vrednosti teže na njegovoj površini

Sila na osnovu koje se sva tela privlače pravo proporcionalno proizvodu svojih masa i obrnuto proporcionalno kvadratu njihovog rastojanja

ili Srednja aritmetička greška – je aritmetička sredina zbira apsolutnih vrednosti odstupanja

ili Srednja kvadratna greška – je količina čiji je kvadrat srednja vrednost zbira kvadrata pravih grešaka

Odstupanje koje je rezultat činjenice da vizura ne prolazi tačno kroz tačku koju smo hteli da naviziramo

Površina na kojoj se dva beskonačno bliska položaja izvodnice nikada ne nalaze u istoj ravni

Horizontalna projekcija duži između dveju tačaka

Naknada za obavljenu uslugu

Kada su sve tačke istog reda određene na istom elipsoidu

Određivanje analitičke funkcije jedne ili više promenljivih koja za izvesne date vrednosti te promenljive dobija sama date vrednosti

Algebarski broj ili količina čiji izraz sadrži jedan ili više korena koji ne mogu da se eliminišu

( ili trasirati ) Radnja koja se sastoji u obeležavanju, na licu mesta, položaja ose ili granice parcela na zemljištu koje je predviđeno za izgradnju

Presek neke površi sa horizontalnom ravni

Metod određivanja popravaka koje treba da se dodaju opažanim vrednostima ili vrednostima koje se neposredno iz njih izvode da bi se dobila geometrijska slika koja vodi do homogenih rezultata

Granična vrednost kojoj teži odnos priraštaja funkcije i priraštaja promenljive kada promenljiva teži nuli

Poništavanje končanične paralakse – dovođenje končanice u ravan lika predmeta ili dovođenje ravni lika predmeta u ravan končanice

Uslovna veličina kojom se mere druge dužine

Koji se ne menja, koji su uvek isti, čiji su delovi slični

Mera za zemlju koja kod nas iznosi 57,55 ari

Projektovanje, priprema, redaktovanje, izrada i iskorišćavanje svih vrsta planova ili karata

Javni registar u kojem su uneti opšti premer, merenje i vrednovanje nepokretnosti jedne zemlje

Grafički dokument koji daje grafički prikaz parcela na nekoj teritoriji i stanje vlasništva uzidanih i neuzidanih nepokretnih dobara koji ne sadrži visinske podatke

Nedostatak upravnosti optičke ose durbina i njegove obrtne osovine

Ugao između optičke ose durbina i ose libele

Administrativna operacija koja ima za cilj poboljšanje zemljišne strukture u područjima gde su posedi usitnjeni i rasparčani

Instrument za navigaciju

Okvir postavljen upravno na optičku osu durbina, u ravni slike njegovog objektiva, koji nosi sistem kočića ili ugraviranih linija i omogućava upravljanje durbina na vizurnu tačku i navođenje tika tačke na končić končanice

Razmak između ravni lika i ravni kočanice usled čega nastaje nejasnoća lika predmeta

Količina koja zadržava uvek istu vrednost, za razliku od promenljive

Eksperimentalni numerički podatak koji se odnosi na neki instrument i koji je određen operacijom etaloniranja

Kada matematički izraz teži ka nekoj graničnoj vrednosti A, a razlika između tog izraza i A, po svojoj apsolutnoj vrednosti, ostaje manja od ma koliko male veličine

Položaj tačke se definiše rastojanjima koja se računaju paralelno osama, od te tačke do dveju osa. Jedna koordinata se zove apscisa a druga ordinata

Skup osa, postavljenih pod pravim uglom ( ili ne ), u odnosu na koje se položaj tačke u prostoru ili ravni može definisati pomoću duži i uglova

Brojka namenjena za označavanje nadmorske visine, nivoa neke tačke u odnosu na srednji nivo mora

Sprava koja služi za dovođenje ravni ili pravih u horizontalan ili vertikalan položaj

Specijalno izrađeni uglomer u obliku kruga

Sabirno sočivo male žižne daljine koje se koristi za uveličavanje lika sitnih i bliskih predmeta

Intrument koji registruje nivo mora radi određivanja srednjeg nivoa mora

Linija koja vezuje krajnje tačke imanja

Poboljšavanje, dovođenje u produktivno stanje nekog zemljišta

Rezultat opažanja raznih pojava pomoću pogodnih instrumenata

Presek zemljine lopte ili nebeske sfere sa nekom ravni, a da ta ravan prolazi kroz polarnu osu

Osnovna jedinica mere koja predstavlja četrdesetomilioniti deo meridijana

Razuman razvoj radnji ( operacija ) da bi se postigao neki cilj

Čovek čije je zanimanje merenje površina zemljišnih parcela

Skup tačaka za koje su poznate koordinate

Nadgledanje ( kontrolisanje ) izvršavanja nekog zadatka

Gomila donešenog materijala za izdizanje nekog zemljišta ili popunjavanje udubljenja

Radnja nivelisanja, dovođenja u vodoravan položaj

Instrument koji se sastoji od libele i durbina koji se koristi za dovođenje prave u horizontalan ili vertikalan položaj kao i ravni u horizontalan položaj

Određivanje visinskih razlika

Prava koja je pod 90˚ u odnosu na neku liniju, površinu…

Pravila kojima se utvrđuju uslovi izrade nekog predmeta, metode ili definicije kod koga se želi obezbediti uzajamna zamenljivost

Referentna površ – srednji nivo mora određen u toku dugog vremenskog perioda

Rad izvršen “prema oceni” bez fizičkog merenja na osnovu brzog razmišljanja i stečenog iskustva

Optički sistem koji se nalazi u prostoru lika i namenjen je za povećanje lika kojeg daje objektiv

Radnja koja se sastoji u opažanju fizičkih, astronomskih i drugih pojava pomoću pogodnih instrumenata, rezultat ovih operacija su merenja

Radnja koja ima za cilj da neku kartu postavi u takav položaj da je pravac severa na karti usmeren prema geografskom severu

jedna koordinata koja služi za utvrđivanje položaja tačke u ravni, druga je apscisa

Veličina nagiba libele koja odgovara pomeranju njenog mehura za 1 pars

Skup tačaka na koje se oslanja snimanje detalja, njihove koordinate i visine su sračunate u jedinstvenom uslovnom sistemu i trajno su obeležene na zemljištu

Ugao koji čine dve prave koje se seku u središtu nekog nebeskog tela i prolaze kroz središte zemlje i tačku posmatrača

Presek Zemljine lopte sa ravni koja je upravna na polarnu osu

Dvanaesti deo “francuskog palca” = 2,26mm

Poznate vrednosti koje služe kao osnova za rešavanje nekog problema

Tačka prodora svetske ose kroz nebesku sferu / trenutne ose Zemlje kroz njenu površ

Tačka poligona određenog pomoću instrumenta primenom katastrskih ili topografskih metoda

Lokalitet koji ima poseban naziv, nezavisan od naziva opštine kojoj on pripada

Orijentacija prave linije

Kvalitet neke operacije ili nekog merenja koje dovodi do preciznog rezultata, to jest bliskog tačnosti

Presek zemljišta ili nekog predmeta sa ravni koja je upravna na horizontalnu ravan

Crtež-model sa svim potrebnim informacijama za realizaciju izgradnje nekog objekta

Ravan ugao, sa temenom u središtu kruga, koji na kružnici tog kruga zahvata luk dužine jednake poluprečniku

Prava linja koja spaja neku tačku kružnice ili lopte sa njenim centrom

Odnos između duži predstavljene na karti i njene stvarne dužine na terenu

Neograničen niz brojeva ili izraza koji se izvode jedni iz drugih na osnovu nekog poznatog zakona

Radnja koja se sastoji u reprodukovanju fotogrametriskog snimka i dobijanju novog snimka i to tako kao da je foto kamera u trenutku otvaranja zatvarača bila u strogo vertikalnom položaju

Sistem osa koje su nepromenljivo vezane za čvrsto telo i na koje se svodi oblik tela i njegovo pomeranje

Promena pravca prostiranja zračenja, izazvana promenama brzine prostiranja u nekoj opički nehomogenoj sredini, ili pri prelazu iz jedne u drugu sredinu

Radnja koja se odnosi na ispravljanje

Prikaz zemljišnih neravnina na kartama

Bolcna ili klin čija gornja površina ( ili centar )predstavlja tačku na koju se odnosi nadmorska visina

Oblast topografije kod koje se fotografski snimci zemljišta koriste za konstruisanje slike zemljišta

Vektor koji spaja početak sistema uzastopnih vektora sa krajem poslednjeg vektora u sistemu

Deljenje jedinice na šezdeset jednakih delova

Vremenska sekunda je praktično definisana kao 1/86.400 deo srednjeg sunčanog dana….preciznije sekunda je 1/31.556.925,9747 deo tropske godine za 0 januar 1900. godine u 12 časova efemeridnog vremena

Označava izvestan broj opažanja na istu tačku

Obrtna površina koja se dobija obrtanjem kruga oko jednog svog prečnika

Prava u odnosu na koju svakoj tački slike ( lika ) odgovara druga tačka simetrična u odnosu na tu pravu

U njih ubrajamo one greške koje imaju poznat uzrok ili se one naslućuju, pa su zbog toga potčinjene zakonu u funkciji uzroka

Prosta aritmetička sredina je količnik koji se dobija kada se zbir tih merenja podeli sa njihovim brojem

Kvadratni koren zbira kvadrata odstupanja, podeljenog sa brojem merenja umanjenim za 1

Aritmetička sredina zbira apsolutnih vrednosti odstupanja

Tačka na koju se postavlja instrument radi opažanja

Skup od dva fotograma snimljena istom kamerom, svaki sa druge tačke i koji predstavljaju istu površinu

Površina nagnutog zemljišta

Objektiv sa velikim zahvatnim uglom od 75-100˚

Instrument za precizno merenje dužine i debljine mehaničkih predmeta

Skup podataka za premer zemljišta pomoću tahimetra

Rastojanje na pravcu prostiranja periodičnog talasa, između dveju uzastopnih tačaka gde su oscilacije u istoj fazi

Granični položaj sečice na krivoj liniji

Neprekidna osnova koja čini ispust u podnožju građevine i nosi teret zgrade

je geodetski instrument različitih konstrukcija, modela i tačnosti koji je namenjen za merenje horizontalnih i vertikalnih uglova

Poverenje koje se može ukazati nekoj veličini u odnosu na drugu veličinu. Kod računanja, ovo poverenje se izražava pomoću koeficijenata koji se pridaje izvesnim veličinama

( ili dozvoljena greška ili dozvoljeno odstupanje ) primenjuje se pri merenjima za koje se dozvoljava da mogu biti pogrešna, ali pod uslovom da učinjene greške budu manje od izvesne određene vrednosti date u apsolutnom iznosu

Veština predstavljanja na crtezu zemljišnih oblika sa prirodnim i veštačkim detaljima koji se nalaze na tom zemljištu

( ili iskolčiti ) Radnja koja se sastoji u obeležavanju, na licu mesta, položaja ose ili granice parcela na zemljuštu koje je predviđeno za izgradnju

Oformljene mreže trouglova na Zemljinoj površini koja služi kao osnova za kartografisanje nekog područja

Niz tačaka na fizičkoj površi zemlje postavljenih po izvesnim pravilima tako da predstavljaju temena trouglova , koji se jedan na drugi nadovezuju i na taj način čine neku geometrijsku osnovu

Slika koju obrazuju tri prave koje se presecaju a da pri tome ne prolaze kroz istu tačku

UGAO MOŽE BITI: – vidnog polja -nagiba -deklinacioni -refleksije -skretanja -prelamanja -viziranja -upadni -inklinacioni -prav -spoljašnji -časovni -horizontalni -periferiski -unutrašnji -granični -mrtav -tup -paralaktički -opružen -prostrani -konkavan -konveksan -prostorni -sferni -trostrani -vertikalni -viđenja -zenitni -unakrsni suplementni

Nepravilnost geoida u odnosu na teorijsku površinu nazvanu referentni elipsoid

Kada u statistici nema mogućnosti da se uzmu u obzir sve uočene jedinke, istraživani karakter se proučava na skupu jedinki koje su izabrane nasumice

Pribor sastavljen od konca i teškog tela učvršćenog na jednom njegovom kraju

Izdignutost nekog predmeta iznad ravni za upoređenje

Postupak navođenja vizure da pogađa neku uočenu tačku ili predmet

Prava koja spaja optički centar objektivnog sočiva i presek vertikalne i srednje horizontalne crte končanice

Nekog događaja je odnos ( manji od jedinice ) broja povoljnih prema broju mogućih slučajeva

Registar za svaku nekretninu u koji se unosi svaki akt kojim se uspostavlja stvarno pravo

ili fokus – To je tačka u kojoj se skupljaju zraci snopa koji je paralelan sa optičkom osom sočiva, posle prolaza kroz njega

Rastojanje od žiže do optičkog centra objektiva